Nationaal Landschap Zuidwest-Friesland

Fotoimpressie

Beschrijving

Het Nationaal Landschap Zuidwest-Friesland is een grotendeels weids landschapsgebied met terpen, dijken, meren en historische steden zoals IJls, Sneek, Workum, Hindelopen, Stavoren en Bolsward. In het zuidelijke deel ligt een licht glooiend gebied met bos en kliffen langs de IJsselmeerkust.

Het Nationaal Landschap kan opgedeeld worden in de volgende vier verschillende soorten landschapstypen met elk hun karakteristieke en historische landschapselementen:

• kleigebied
• stuwwallenlandschap
• veengebied (met de meren)
• IJsselmeerkust

Kleigebied: In het noordwestelijke deel van het nationaal landschap ligt kleigebied. Gevormd doordat het in een ver verleden  een actief kwelderlandschap was. Het achtergelegen land kwam bij hoog water onder water kwam te staan. Hierdoor werd op het land een laag slib afgezet met klei. Ter bescherming van het water uit de voormalige Zuiderzee werden terpen gebouwd. In het landschap liggen nog kronkelende hemdijken.  Een hemdijk is een binnendijk om landbouwgebieden in het lage landschap te beschermen tegen hoog water.

Stuwwallenlandschap: In het zuidelijk deel van het Nationaal Landschap ligt Gaasterland. Gaasterland wordt gekenmerkt door een halfopen landschap met lichte glooiingen en bos. Deze stuwwallen zijn ontstaan in de voorlaatste ijstijd. Direct langs de IJsselmeerkust liggen kliffen (het Rode Klif, het Oudemirdumer Klif en het Mirnser Klif) van keileem.

Veengebied (met de meren): Een laaggelegen en weids landschap in het hart van het nationale landschap. Vroeger was het een dik veenpakket dat door ontwatering geschikt is gemaakt voor gebruik. Nu liggen in het gebied langgerekte sloten met smalle stroken grasland. Bekende  meren – die door de ontwatering, turfwinning  en stormen in het verleden zijn ontstaan – in het gebied zijn:  Morra, Oudegaaster Brekken, Heegermeer en Fluessen. Een voorbeeld van een oude veenpolder vlakbij Workum is Aeltsjemar en een voormalige meer wat is drooggemalen is het Workumermeer. Dit zijn nu beide natuurgebieden die volop kleuren in het voorjaar.

IJsselmeerkust: Aan de rand van het Nationale Landschap ligt in het westen en het zuiden de IJsselmeerkust. Deze kustlijn is de voormalige kust van de Zuiderzee. Langs de kust liggen de havensteden Stavoren, Hindelopen en Workum, en daarnaast buitendijks zandplaten en slikken met bijzondere flora en fauna. Voorbeelden van die nu begroeide zandplaten zijn de Makummerwaarden, de Warkumerwaard, de Bocht van Molkwar en de Mokkebank. In Gaasterland liggen de in de ijstijd gevormde kliffen (zie eerder) pal tegen de kustlijn aan. Zie hier voor meer info (ook over de flora en fauna)  en foto impressies.